«το ποίημα [..] στην αυθαιρεσία της υποκειμενικής ερμηνείας»
“the poem [..] in the arbitrariness of subjective interpretation”
Μα πότε γράφτηκε το παρακάτω;
But when was this written?
«Mέσα στον άνευ προηγουμένου καταιγισμό πληροφοριών που δεχόμαστε σήμερα από παντός είδους ΜΜΕ, εγώ εκφράζω την δυσφορία/αντίθεσή μου σ’ αυτή την κατάσταση «ζωγραφίζοντας» ποιήματα με τρόπο που να είναι τόσο δυσανάγνωστα, ώστε να μην μπορεί να μεταδοθεί απ’ αυτά οποιαδήποτε πληροφορία».
“Amidst the unprecedented barrage of information we receive today from all kinds of media, I express my discomfort/opposition to this situation by ‘painting’ poems in such a way that they are so illegible that no information can be conveyed from them”.
Photograph: Fani Paraforou
Το ζωγραφοποιητικό υποκείμενο που το σύνταξε ζει ακόμα;
Does the author of this text still exist?
Στο τέλος του κειμένου έγραφε «Μιχαήλ Μήτρας, 1992».
At the end of the text, it said ‘Michail Mitras, 1992’.
Ήταν προφήτης; έβλεπε το μέλλον; Επιβεβαιώνει πως οι καλλιτέχνες διαισθάνονται πριν από εμάς; Υπήρχε το 1992 τόση πληροφορία; Αν ζούσε σήμερα τι θα έγραφε; Τι θα έλεγε για τον καταιγισμό, πληροφορίας και εικόνων κινούμενες από αλγόριθμους και την ξεχωριστή θέση της Ελλάδας στην ελευθερία τύπου;
Was he a prophet? Did he see the future? Does he confirm that artists perceive the future before us? Was there so much information in 1992? If he were alive today, what would he write? What would he say about the storm of information and images driven by algorithms and the position of Greece in press freedom?
«Πρέπει να δεις οπωσδήποτε αυτή την έκθεση», είχαν πει η Φανή και η Βασιλεία.
“You absolutely have to see this exhibition”, Fani and Vassilia had said.
Στην είσοδο της έκθεσης ένα σημείωμα με γραφομηχανή συνέχιζε κάνοντας σαφείς τις θέσεις του καλλιτέχνη:
At the entrance of the exhibition, a note made by a typewriter continued, clearly stating the artist’s positions:
«Έτσι ο αναγνώστης/θεατής προκειμένου να επικοινωνήσει με το ποίημα προσφεύγει αποκλειστικά και μόνο στην αυθαιρεσία της υποκειμενικής ερμηνείας.
“In order for the reader/spectator to communicate with the poem, they resort exclusively to the arbitrariness of subjective interpretation.
Στην καλύτερη περίπτωση, η μη-αναγνωσιμότητα του ποιήματος υπενθυμίζει ένα βασικό συστατικό της λειτουργίας της τέχνης/που συνεχώς υπονομεύεται στην εποχή της κυριαρχίας των ΜΜΕ/ την υπεράσπιση της ατομικής έκφρασης».
In the best-case scenario, the unreadability of the poem serves as a reminder of a fundamental element in the functioning of art, which is constantly undermined in the era of media dominance—the defense of individual expression”.
Photograph: Fani Paraforou
Η αίθουσα, το πατάρι, οι προθήκες ήταν γεμάτες από σχέδια. Τα σχέδια δεν ξεπερνούσαν σε μέγεθος μια συνηθισμένη σελίδα κειμένου. Από μακριά έμοιαζαν με μουτζούρες, με γράμματα που είχαν διαγραφεί. Πολλά ήταν γεμάτα κηλίδες σαν αυτές του Πολοκ. Άλλα ήταν αποσπάσματα εφημερίδων, άλλα φωτογραφίες, κολάζ ή κάποια παράξενα μικροαντικείμενα με κλωστές.
The room, the loft, the display cases were filled with drawings. The drawings did not exceed the size of a typical text page. From a distance, they resembled scribbles, with erased letters. Many of them marked with stains like those of Pollock. While others were fragments from newspapers, others were photographs, collages, or peculiar small objects with threads.
Τα σχέδια αυτά συχνά κατηγοριοποιούνται ως γραφές και είναι γνωστά σαν ασημική γραφή [asemic writing], δηλαδή μια γραφή που τα σημαινόμενα είναι μια ανοικτή μορφή γραφής. Ασημική σημαίνει «δεν έχει συγκεκριμένο σημαινόμενο περιεχόμενο», ή «χωρίς την ελάχιστη ποσότητα νοήματος»[1]. Μια γραφή δηλαδή που αφήνει τον/ην αναγνώστρια να ερμηνεύσει τα σημεία των γραφών με τον/τη δικό του/της τρόπο.
These drawings are often categorized as writings and are known as asemic writing, meaning a form of writing where the meanings are open-ended. Asemic signifies ‘without specific semantic content‘ or ‘without the slightest amount of meaning‘. It is a form of writing that allows the reader to interpret the signs of the writings in their own way.
Photograph: Fani Paraforou
Ονομάζω αυτή τη γραφή συναισθηματική, μια γραφή τα γράμματα της οποίας φτιάχνονται από αλφαβητάρια και συντακτικά αυθαίρετα, άναρχα, σχεδόν άμορφα, ακολουθώντας το ρυθμό και τις συγκινήσεις των χεριών. «Ορνιθοσκαλίσματα» που δεν ενδιαφέρονται να ακολουθήσουν τους κανόνες της καλλιγραφίας ή κάποιας «μαθητικής» επιμέλειας. Παράξενα και ακατανόητα ποιήματα. Τα έργα της έκθεσης ήταν μεταξύ τους συνδεδεμένα με ένα βαμβακερό νήμα από βαθύ κόκκινο. Φράσεις, αποκόμματα εφημερίδων, φωτογραφίες μηνυμάτων στην πόλη, εκδόσεις, παράξενα «φυλακτά».
I name this writing sentimental, a writing whose letters are formed arbitrarily, anarchically, almost shapeless, following the syntactic rhythm and the emotions of the hands. ‘Scribble’ writings that have no interest in following the rules of calligraphy or any ‘school’ refinement. Strange and incomprehensible poems. The works of the exhibition were connected to each other with a cotton thread of deep red. Phrases, newspaper clippings, messages in the city, publications, strange ‘amulets’.
Γραφές παντού. Άλλες ερωτικές, άλλες ανήσυχες και απελπισμένες, άλλες μπερδεμένες, άλλες αδιάφορες, άλλες ήσυχες όλες μάλλον με στόχο να μη μείνουν οι λέξεις ανείπωτες, άλαλες.
Writings everywhere. Some were romantic, others restless and desperate, some confused, others indifferent, some calm, all with the aim of not leaving the words unspoken, silent.
Παραδίδονται οι γραφές στα χέρια που αναλάμβαναν να βγάλουν προς τα έξω τις πολυπλοκότητες της έκφρασης. Ο Μαντάς ταχυδρόμος, διανομέας μνημάτων και γραμμάτων προς άγνωστους παραλήπτες/τριες. Παραλήπτες/τριες ακατανόητων και αινιγματικών μηνυμάτων.
The writings were handed over to the hands that took on the task of expressing the complexities of expression. Mantis, the postman, distributor of memorials and letters to unknown recipients. Recipients of unintelligible and enigmatic messages.
Δεν ήταν ζωγράφος να ανησυχεί για τα περιγράμματα και το φόντο ήταν περισσότερο συγγραφέας-ποιητής.
He was not a painter concerned with outlines, form and figure issues; he was more of a writer-poet.
Έγραφε ποιήματα, χειρο-ποιητά από αυτά που σε συγκινούν με την πρώτη ματιά.
He wrote poems, handcrafted ones that moved you at first glance.
Ο Μήτρας έγραφε, ζω-γράφοντας.
Mitaras wrote, by life-graphing*
Η έκθεση «Μιχαήλ Μήτρας – Αφιερωμα» πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Τέχνης Τζόρτζιο Ντε Κίρικο στο Βόλο με επιμέλεια της Χρύσας Δραντάκη, από 24.03.2023 έως τις 05.05.2023.
The exhibition “Michail Mitrakas – Tribute” took place at the Georgios De Kiriko Art Center in Volos, curated by Chrysa Drantaki, from March 24, 2023, to May 5, 2023.
Οπτικά ποιήματα | visual poems
*In Greek the word painting is composed by life and graphing-writing.
[1] Wikipedia, Asemic Writing, https://g.co/kgs/FaCHrW acce