Este post está dedicado a un amor, un amor que pertenece a los amores aquellos que surgen y se evolucionan en el ambiente de un taller en una escuela de arte o de arquitectura, haciendo-dibujando.
Αυτό το ποστ είναι αφιερωμένο σε μια αγάπη. Η αγάπη αυτή ανήκει στις αγάπες εκείνες που γεννιούνται και εξελίσσονται στο περιβάλλον ενός εργαστηρίου σε κάποια σχολή τέχνης ή αρχιτεκτονικής, κάνοντας-σχεδιάζοντας.
Estas relaciones amorosas crecen entre aquellas personas que cuando trabajas a su lado nada es igual y que por su contagio puedes a nivel personal o colectivo asombrarte y hacer cosas inimaginables. Normalmente en este tipo de amores no surgen asuntos de monogamia, y por eso Eva de Miguel* no se va a molestar que este post no es para ella sino para Tatiana, una pareja gráfica inolvidable.
Πρόκειται για αυτούς τους ανθρώπους που όταν δουλεύεις δίπλα τους σε κάνουν να βγάζεις τον καλύτερο σου εαυτό, έναν εαυτό που δεν γνώριζες ότι είχες και που μαζί μπορείτε να φτιάξετε πράγματα που πριν ήταν αδύνατο να φανταστείς. Σε αυτού του είδους τις σχέσεις συνήθως δεν υπάρχει ζήτημα μονογαμίας, οπότε η Eva de Miguel* δεν θα παρεξηγηθεί που αυτό το ποστ δεν είναι για εκείνη αλλά για την Τατιάνα, ένα αξέχαστο σχεδιαστικό ταίρι.
Tatiana fue mi compañera principal durante los años que estudiaba la carrera de arquitectura donde tuvimos una relación complicada, brillante e inolvidable. Mujer de gran genio y belleza no soporta las relaciones a distancia y por eso (en ningún caso por culpa mía 😉 nuestra relación está en plena decadencia. Pero este post no tiene como fin revivir el pasado ni mucho menos analizar porque el amor apasionante dura muy poco, sino intentar a través de las palabras de desmontar aspectos de su proceso imaginario en una obra suya importante, su estudio.
Η Τατιάνα ήταν το βασικό μου ταίρι κατά τη διάρκεια των σπουδών στην αρχιτεκτονική σχολή όπου είχαμε μια περίπλοκη, ξεχωριστή και αξέχαστη σχέση. Η Τατιάνα είναι ιδιαίτερα ιδιοφυής και γοητευτική αλλά δεν προτιμά τις σχέσεις από απόσταση πράγμα που έχει οδηγήσει τη σχέση μας σε παρακμή (παρακμή που σε καμία περίπτωση δεν οφείλεται σε κάποιο δικό μου φταίξιμο ;). Ωστόσο το κειμενάκι αυτό δεν έχει σκοπό να ξαναζήσει το παρελθόν, ούτε να αναλύσει γιατί οι παθιασμένες αγάπες διαρκούν πολύ λίγο, αλλά προσπαθεί μέσα από τις λέξεις να ξεμπλέξει όψεις από τις σχεδιαστικές της ικανότητες για να περιγράψει ένα σημαντικό έργο της Τατιάνας, το γραφείο της.
La reencontré este Septiembre en Corfú. El reencuentro fue a propósito de una invitación suya para celebrar su “reunión” con otro amor gráfico pero en este caso, de lo que parece un amor mucho más serio. Entre la alegría del reencuentro, una gran fiesta al lado del mar y el casco antiguo de Corfú visité su nuevo estudio.
Την ξαναβρήκα φέτος το Σεπτέμβριο στην Κέρκυρα. Αφορμή για το ρεγιούνιον ήταν μια πρόσκληση να γιορτάσουμε ένα άλλο δικό της ρεγίουνιον, με μια άλλη γραφιστική αγάπη, από ότι φαίνεται πολύ πιο σοβαρή. Κάπου ανάμεσα στην χαρά που την ξαναείδα, ένα μεγάλο πάρτι στην παραλία και την πανέμορφη παλιά πόλη της Κέρκυρας επισκέφθηκα το καινούργιο της γραφείο. Πολύ μου άρεσε, φαινόταν πως είχε πέσει πολύ δουλίτσα για να το φτιάξει. Επίσης ήταν γεμάτο λεπτομέρειες και πατέντες.
En esta visita sin querer o queriendo la imaginé estar metida entre los papeles de croquis, las líneas y los renders de archicad proyectando este lugar del trabajo sin duda maravilloso. Y con estas ensoñaciones empecé a inventar esta “historia gráfica” dedicada a sus tentativas para proyectar su estudio revestidas con historias de “amor gráfico”.
Εκεί που περιεργαζόμουνα τους χώρους ηθελημένα ή αθέλητα άρχισα να τη φαντάζομαι βυθισμένη στα ριζόχαρτα και τις γραμμές, τα μολύβια και τα ρέντερς να δοκιμάζει να βρει λύσεις για να σχεδιάσει αυτόν τον τόπο όπου θα δουλεύει. Και μαζί με αυτές τις ονειροπολήσεις άρχισα να σκέφτομαι αυτό το κειμενάκι αφιερωμένο στις δοκιμές της για να σχεδιάσει το γραφείο της διανθισμένο με γραφιστικές ιστορίες αγάπης.
Habrá que mencionar que en esta descripción el estudio de Tatiana no se describe como una obra acabada sino a partir de una serie de hipótesis desde su proceso proyectual. Con testigos unos pocos croquis que se salvaron y que finalmente me envió y las fotografías de la obra final se forma una narración sobre el posible proceso proyectual, es decir para la obra desde su formación.
Να σημειώσουμε πως σε αυτή την περιγραφή το γραφείο της Τατιάνας δεν παρουσιάζεται ως τελειωμένο έργο δηλαδή σαν μια φόρμα με δεδομένα χαρακτηριστικά, αλλά μέσα από μια σειρά υποθέσεων σαν διαδικασία με την οποία αυτό σχεδιάστηκε. Με μάρτυρες λίγα σκίτσα που σώθηκαν και κατάφερε να μου στείλει και τις φωτογραφίες από το τελικό έργο θα προσπαθήσουμε να φτιάξουμε μια αφήγηση για την πιθανή διαδικασία του σχεδιασμού, δηλαδή για το έργο όσο ακόμα το έπλαθε. Για το έργο σε εξέλιξη.
Tatiana despreocupada de muchos complejos relacionados con la cultura del arquitecto genio se atreve a publicar los croquis de un proceso proyectual que demuestran que todavía no se sabe por dónde van los tiros, que no tiene una solución hecha desde el principio y que no le interesa publicar sus “súper” croquis, los que se hacen después del proceso para fascinar los clientes. Tatiana en muchas ocasiones sabe romper los clichés. Pero no hace falta cambiar asunto. Para este proyecto tuvo una dificultad añadida.
H Τατιάνα απεγκλωβισμένη από πολλά κόμπλεξ συνυφασμένα με την κουλτούρα και την ιδιοφυΐα του αρχιτέκτονα δεν έχει πρόβλημα να δημοσιεύσει κάποια σκίτσα της τα οποία αποδεικνύουν περίτρανα ότι δεν ήξερε την τύφλα της για το πώς θα διαμορφώσει το χώρο, πως δεν είχε κάποια έτοιμη λύση αλλά και πως δεν την ενδιαφέρει, όπως συνηθίζεται, να κατασκευάσει «σούπερ» σκίτσα του έργου αφού αυτό έχει τελειώσει για να αποδείξει την δεξιοτεχνία της στους πελάτες της. Η Τατιάνα σε πολλές περιπτώσεις ξέρει να σπάει τα ταμπού αλλά βέβαια δεν υπάρχει λόγος να ξεφεύγουμε άλλο από το θέμα μας. Σε αυτό το πρότζεκτ η Τατιάνα είχε μια πρόσθετη δυσκολία.
La reforma del estudio se hizo en el mismo sitio que antes su padre tenía una academia de matemáticas. Es decir que a la hora de proyectar tuvo que luchar también contra sus memorias de este sitio, la academia del papa donde ella también estuvo allí como alumna. Dos aulas, un pasillo y un pequeño aseo formaban esta pequeña academia (pero de lo que parece de gran éxito). Para ser más precisos habrá que mencionar también que entre lo que representan las plantas de los croquis y la planta de la obra final excepto algunas de las paredes y la vista a la plaza y el casco antiguo de Corfú no existen muchas similitudes. Cosa que hace patente que entre la obra final y estas tentativas había algunas dificultades.
Η διαρρύθμιση του γραφείου έγινε στον ίδιο χώρο όπου πριν ο πατέρας της διατηρούσε για πολλά χρόνια ένα φροντιστήριο μαθηματικών. Δηλαδή στη διαδικασία του σχεδιασμού της ανακαίνισης ανάμεσα στις άλλες δυσκολίες υπήρχαν και αυτές των αναμνήσεων από το χώρο, το φροντιστήριο του μπαμπά, όπου και η ίδια είχε φοιτήσει. Δύο αίθουσες καθεμία με μια μεγάλη μπαλκονόπορτα, ένας διάδρομος και μια μικρή τουαλέτα αποτελούσαν το μικρό φροντιστήριο (σε μέγεθος γιατί σε επιτυχίες μάλλον ήταν μεγάλο). Θα πρέπει εδώ να αναφέρουμε πως μεταξύ των κατόψεων που αναπαριστούν τα σκίτσα και της τελικής κάτοψης στη διαμόρφωση του έργου εκτός από τους περιμετρικούς τοίχους και την θέα στην εκπληκτική πλατεία και τα καντούνια της Κέρκυρας δεν υπάρχουν πολλές ομοιότητες. Πράγμα που κάνει σαφές ότι κατά τη διάρκεια, τη διαδικασία σχεδιασμού υπήρχε μια σειρά δυσκολιών. Αυτές οι δυσκολίες και το ξεπέρασμα τους είναι αυτές που την ίδια στιγμή διαμορφώνουν το πρότζεκτ και τα ιδιαίτερά του χαρακτηριστικά.
Aunque la decisión de quitar las paredes que dividían las dos aulas y el pasillo parece que estaba clara desde el principio estos primeros croquis muestran también que otras memorias del pasado uso del sitio necesitaron más tiempo para quitárselas del medio. Resulta que tan fácil fue quitar las paredes tanto difícil fue la decisión de ocupar el pasillo. El elemento que tanto impresiona los que entran en el estudio, lo que probablemente forma la propuesta final parece desde los croquis que no fue tan fácil de concebir. La ocupación del paso y su transformación en este universo (para Borges) que muchos llaman biblioteca parece que fue el gesto clave para la evolución de la obra. Como suele ocurrir en muchas ocasiones la resolución de un problema viene de la manera menos esperada, desde el elemento menos previsto. O que dibujamos hasta que las manos escapen de nuestro control y transformar lo que al inicio creíamos que conocemos en otra cosa, de diferente sentido.
Παρά το γεγονός ότι η απόφαση για την καθαίρεση των τοίχων που χώριζαν τις δύο αίθουσες και τις αίθουσες από τον διάδρομο φαίνεται να ήταν σαφής από την αρχή αυτά τα πρώτα σκίτσα δείχνουν επίσης πως άλλες μνήμες από την παλιά χρήση του χώρου δεν ήταν το εύκολο να «καθαιρεθούν». Όσο δηλαδή εύκολη ήταν η καθαίρεση των τοίχων άλλο τόσο δύσκολη ήταν η απόφαση για την κατάληψη του διαδρόμου. Το στοιχείο αυτό που θαυμάζει κάποιος μπαίνοντας στο στούντιο, αυτό μάλλον που κατορθώνει και συγκροτεί την τελική πρόταση από ότι δείχνουν τα σκίτσα δεν ήταν καθόλου εύκολο στη σύλληψη του, αλλά μάλλον είχε το παίδεμα του. Η κατάληψη του περάσματος του διαδρόμου και η μετατροπή του σε αυτό το σύμπαν (για τον Μπόρχες), που πολλοί ονομάζουν βιβλιοθήκη φαίνεται ότι ήταν το «κλειδί» για την εξέλιξη του έργου. Ωστόσο, όπως συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις η επίλυση ενός προβλήματος έρχεται με τον πιο απροσδόκητο τρόπο, από το πιο απρόβλεπτο στοιχείο. Ή πως τελικά σχεδιάζουμε μέχρι τα χέρια μας να χάσουν τον έλεγχο και να μετατρέψουν αυτό που πριν νομίζαμε πως γνωρίζαμε σε κάτι διαφορετικό.
No sabemos cómo le surgió este gesto desobediente de “ocupar” el pasillo y convertir el lugar del movimiento en lugar de reposo. Lo cierto es que este gesto no ha surgido de manera lógica o que el estado de ocupa consiguió competir las dos ventanas de madera con la preciosa vista a esta maravillosa plaza de Corfú y cambiar la “orientación” del estudio.
Δεν ξέρουμε πώς προέκυψε αυτή η ατίθαση και άτακτη χειρονομία και απόφαση για την κατάληψη του διαδρόμου, και τη μετατροπή της «κίνησης» σε «στάση» το σίγουρο είναι πως δεν ήταν προϊόν κάποια λογικής απόφασης και πως οι καταληψίες κατάφεραν να ανταγωνιστούν τις δυο ξύλινες μπαλκονόπορτες με τη θέα προς την εξαιρετική κερκυραϊκή πλατεία στρέφοντας το ενδιαφέρον προς τα μέσα αφήνοντας τη θέα σε δεύτερη μοίρα.
Para la ingenuidad de la estantería, el fondo detrás de su mesa de trabajo, las mesas de trabajo, las huellas al suelo, los acabados de las paredes no hace falta decir tanto, “hablan” solos. En fin me quedé con la curiosidad de ver los dibujos para este canvas-relieve detrás de su mesa de trabajo o que moriría para verla trabajar con el obrero para hacer esta superficie. Pero quizá lο habrá hecho sola quien sabe, es capaz para todo.
Για την εφευρετικότητα της βιβλιοθήκης, την κατασκευαστική τα της αρτιότητα, το φόντο πίσω από τα γραφεία, τα ίχνη από τα προηγούμενα στοιχεία πλήρωσης στο δάπεδο, τις υφές στους τοίχους δεν είναι ανάγκη να πούμε πολλά, “μιλούν” από μόνα τους. Βέβαια και τι δεν θα έδινα να δω πόσα σχέδια έκανε η Τατιάνα ή πόσες ώρες πάλευε με τη βοήθεια του μάστορα για να οργανώσει τον ανάγλυφο καμβά πίσω από το γραφείο της, βέβαια ίσως να το έκανε και μόνη της. Είναι ικανή για όλα.
Tatiana la próxima vez espero que nos vayamos a pelear porque este texto es demasiado pacífico, pero recíbelo como regalo de boda de una ex pareja gráfica.
Τατιάνα την επόμενη φορά ελπίζω να τσακωθούμε λίγο διότι αυτό το κείμενο είναι πολύ ειρηνικό, αλλά μπορείς να το λάβεις ως ένα δώρο γάμου από ένα πρώην γραφιστικό σου ταίρι.
En Corfú y en la fiesta de Tatiana conocí también otra pareja muy simpática. Ellos tienen una relación más fotográfica que gráfica y se dedican a captar momentos “vivos” en ceremonias y costumbres viejas. Esta pareja parecía muy feliz claro ellos también tienen sus problemas (porque uno de ellos no puede ser fiel y se pierde todo el rato buscando extrañarse) pero será porque coincidir en los momentos vitales de la vida no es lo más fácil.
Στην Κέρκυρα στο πάρτι της Τατιάνας γνώρισα και ένα άλλο πολύ συμπαθητικό ζευγάρι. Aυτοί είναι ένα ζευγάρι φωτογράφων που επιδίδονται στη σύλληψη «ζωντανών» στιγμών σε στερεότυπες κοινωνικές εκδηλώσεις. Εν ολίγοις που ψάχνουν λίγα σημάδια τέχνης ανάμεσα στο τετριμμένο και το κιτς των καιρών. Αυτό το ζευγάρι έμοιαζε πολύ ευτυχισμένο, βέβαια έχουν και αυτοί τα προβληματάκια τους (ο ένας δεν είναι τόσο πιστός και όλη την ώρα ψάχνει παράξενες εμπειρίες, σε άλλες τέχνες) γιατί τελικά το να συμπίπτεις σε κάποιες ζωτικές στιγμές στη ζωή μάλλον δεν είναι και το πιο εύκολο.
En fin, Tatiana no sé cuando volveremos a trabajar juntas pero si los que habéis llegado hasta el final de este texto pensáis veranear o refugiar en la isla que alojó a Ulises antes de volver a Ítaca no hace falta pensarlo mucho.
Τατιάνα, δεν ξέρω πότε θα ξανασυνεργαστούμε ωστόσο αν εσείς που φτάσατε έως το τέλος αυτού του κειμένου σκέφτεστε να παραθερίσετε ή να βρείτε καταφύγιο στο νησί που φιλοξένησε τον Οδυσσέα πριν την επιστροφή του στην Ιθάκη μην το σκέφτεστε.
Τατιάνα από τον ανθόκοσμο σου ευχόμαστε βίο ανθόσπαρτο και φυσικά και πάνω από όλα, καλές δουλειές!
2 responses to “love matters”
Καταπληκτικό το κείμενο Ανθή και ξέρεις τώρα, εγώ ψοφάω για γράψιμο, φιλίες, πάθη και σχέδια, οπότε άνετα θα το ξαναδιαβάσω με μια γαβάθα ποπ-κορν στο χέρι, για να το ‘φχαριστηθώ.
αυτά είναι! what an honour!